Galeano - 3-an de marto - Brazilaj liberigistinoj
Hodiaŭ finiĝis, en 1770, la reĝlandon de Teresa de Benguela en Quariterê. Ĝi estis unu de la liberejoj de fuĝintaj sklavoj en Brazilo. Dum dudek jaroj, Teresa frenezigis la soldatojn de la provinco Mato-Groso. Ili ne sukcesis kapti ŝin viva. Kaŝitaj en ĝangalo, estis pluraj virinoj kiuj, krom kuiri kaj naski bebojn, kapablis militi kaj ordoni, kiel Zacimba Gambá en Espirito-Santo, Mariana Crioula en la landinterno de Rio-de-Ĵanejro, Zeferina en Bahío kaj Felipa María Aranha en Tokantinso. En Parao, ĉe la limo de la rivero Trombetas, neniu aŭdacis kontraŭstari la ordonojn de Mãe Domingas. En la vasta rifuĝejo de Palmares, en Alagoaso, la afrika princino Aqualtune regis en libera vilaĝeto, ĝis ĝi estis incendiita de la armeo en 1677. Tamen ekzistas, kaj nomiĝas Conceição das Crioulas, en Pernambuko, la komunumo fondita en 1802 de fuĝantaj negrulinoj, la fratinoj Francisca kaj Mendecha Ferreira. Kiam la sklavistaj soldataroj estis proksime, la liberaj sklavinoj semplenigis siajn grandajn afrikstilajn hararojn. Samkiel en aliaj lokoj en Ameriko, ili transformis siajn kapojn en semujoj, pro la neceso rapide forfuĝi.